** Rust en zelfvertrouwen in de toetsperiode**

Gepubliceerd op 6 januari 2025 om 08:00

De toetsperiode op veel basisscholen is in aantocht en voor veel ouders, kinderen en leerkrachten betekent dit een tijd van extra focus. In de berichtjes op de contact apps van school, staan vaak uitspraken als: "Plan geen doktersbezoeken in deze week", "Zorg dat de kinderen op tijd gaan slapen" en "Motiveer uw kind om extra zijn best te doen". Toch is het belangrijk om deze periode met de juiste insteek te benaderen. Toetsen zijn bedoeld om een beeld te krijgen van waar een kind staat in zijn of haar ontwikkeling, niet om stress of prestatiedruk te veroorzaken. In deze blog geef ik tips over hoe je jouw kind of leerling kunt ondersteunen, zonder onnodige spanningen te creëren.

Leg geen onnodige druk op je kind

Het is begrijpelijk dat je wilt dat je kind of leerling goed presteert, maar druk kan averechts werken. Vooral kinderen met faalangst of hoogbegaafde kinderen kunnen hierdoor juist slechter presteren. Dit komt omdat stress en prestatiedruk het vermogen om helder te denken beïnvloeden.

Wat kun je wel doen?
- Focus op het proces, niet alleen op het resultaat; Bespreek met je kind dat de toetsen een momentopname zijn en niet bepalen wie ze zijn of wat ze kunnen. Hierbij kun je ook aangeven dat de meester of juf op deze manier nog beter kan zien, waarbij je kind nog hulp of ondersteuning of juist uitdaging kan krijgen.
- Creëer een veilige sfeer; Laat je kind weten dat je trots bent, ongeacht het resultaat. Dit geeft hen het vertrouwen om hun best te doen zonder angst voor afwijzing.

Kinderen met faalangst positief stimuleren

Faalangst is een veelvoorkomend probleem bij kinderen, vooral in de toetsperiode. Kinderen met faalangst zijn vaak bang om te falen, wat hen kan belemmeren om hun volle potentieel te benutten. Zij laten dan dus niet voor de volle 100% zien wat zij kunnen.

Hoe kun je deze kinderen helpen?
- Benadruk wat goed gaat; Geef complimenten over de inspanning en het proces, niet alleen over het resultaat.
- Help ze relativeren; Leg uit dat fouten maken een deel is van leren en dat niemand perfect is. Ook mama/papa/meester/juf maakt wel eens fouten.
- Werk aan ontspanning; Oefen samen ademhalingstechnieken of korte ontspanningsoefeningen voor een toets. Of schaf de KidPower roller bij mij aan om je kind een boost te geven. 

Hoogbegaafde kinderen: Geen druk maar wel uitdaging

Hoogbegaafde kinderen ervaren vaak een unieke druk. Aan de ene kant wordt van hen verwacht dat ze gemakkelijk hoge cijfers halen, terwijl ze aan de andere kant zelf weinig moeite willen steken in "te makkelijke" taken.

Waar moet je op letten?
- Geen toetsen afdoen als "te makkelijk"; Dit kan hun motivatie en inzet verminderen, omdat ze het gevoel krijgen dat hun inspanningen niet serieus genomen worden.
- Stimuleer een groeimindset; Praat over hoe ze zichzelf kunnen uitdagen, ongeacht de moeilijkheidsgraad van de toets.
- Voorkom onderpresteren; Let op signalen dat ze minder doen dan ze aankunnen door gesprek aan motivatie of interesse en bespreek hoe je hen kunt ondersteunen. Vaak weten hoogbegaafde kinderen dit (na enige oefening!) prima te benoemen.

Welke toetsen kun je verwachten?

In de onderbouw van de basisschool wordt al spelenderwijs gewerkt aan basisvaardigheden. In groep 1 en 2 bekijkt de leerkracht het spel en de kringmomenten van de leerlingen heel erg goed en komt zo tot de conclusie of leerlingen iets wel of niet al begrijpen. Vanaf groep 3 worden deze vaardigheden vaker getoetst. Op de meeste basisscholen wordt in groep 3 in de toetsperiode: Rekenen, Spelling en Technisch lezen bij de leerlingen getoetst. Vanaf groep 4 wordt hier begrijpend lezen aan toegevoegd en er zijn ook scholen die vanaf groep 6 of 7 Studievaardigheden toetsen. Sommige scholen hebben een andere aanpak en visie en nemen onderbouwd de toetsen op een andere manier af, kiezen voor een ander moment of een andere toetsen af. Informeer hiervoor bij je eigen school.

Het is belangrijk om te onthouden dat toetsen slechts een manier zijn om inzicht te krijgen in de ontwikkeling van een kind. De algehele groei en inzet gedurende het hele schooljaar zijn minstens zo belangrijk!

Ondersteuning gedurende het gehele schooljaar

Een veelgemaakte fout is dat ouders pas tijdens of net voor, de toetsperiode extra aandacht geven aan de vakken waarin hun kind het moeilijk heeft, hierdoor leg je de nadruk op wat je kind nog niet kan in de toetsperiode. Onbewust leg je hierdoor ook extra druk op je kind! Hoewel het dus heel goed bedoelt is, werkt structurele ondersteuning op lange termijn beter.

Praktische tips voor de ondersteuning:
- Rekenen; Gebruik spelletjes of dagelijkse activiteiten (zoals bijvoorbeeld boodschappen doen) om rekenvaardigheden te oefenen.
- Lezen; Lees elke dag samen, of dit nu een boek, strip, recept of tijdschrift is. Maak lezen leuk!
- Spelling; Spel samen woorden of gebruik woordkaartjes om speelse oefeningen te doen. Of laat je kind eens een berichtje sturen naar opa of oma bijvoorbeeld.

Heeft jouw kind moeite met redactiesommen (verhaaltjessommen)? In mijn webshop bied ik redactiesommenboekjes aan voor thuis. Door hier het gehele schooljaar door mee te oefenen, help je jouw kind om deze belangrijke vaardigheid onder de knie te krijgen. Wil je nu weten waarom deze vaardigheid zo belangrijk is? Lees dan mijn blog even terug van 16-12-2024.

Zelfvertrouwen is de sleutel

Kinderen presteren beter als ze geloven dat ze het kunnen. Het is aan ons als volwassenen om dat vertrouwen in hen te versterken.

Hoe kun je zelfvertrouwen opbouwen?
- Benoem de sterke punten; Elk kind heeft unieke talenten en kwaliteiten die je kunt benadrukken.
- Zorg voor succeservaringen; Geef opdrachten die uitdagend zijn, maar haalbaar, zodat ze zien wat ze kunnen bereiken.
- Blijf geduldig; de moeilijkste stap voor veel ouders! Laat je kind weten dat leren tijd kost en dat fouten maken daar een onderdeel van is. Laat dan ook niet merken dat, wanneer je met je kind aan het oefenen bent, je het vervelend vindt dat je iets al 10x hebt uitgelegd en je kind het (nog) niet snapt! Jij bent het voorbeeld voor je kind! Ze zeggen niet voor niets: Geduld is een schone zaak!

Overleg en vraag om hulp waar nodig

Het kan lastig zijn om je kind optimaal te ondersteunen, zeker als je zelf niet weet waar je moet beginnen. Als je merkt dat je kind moeite heeft met een bepaald vak of de toetsperiode spanningen oproept, sta ik klaar om met je mee te denken. Dit kan vorm krijgen door begeleiding vanuit mij, maar dit kan ook vorm krijgen door tips die ik je als ouder kan meegeven. Samen komen we eruit en helpen we je kind op weg!

Tot slot

De toetsperiode hoeft geen stressvolle tijd te zijn, zolang we kinderen met rust, vertrouwen en geduld benaderen. Door het hele jaar door aandacht te hebben voor hun ontwikkeling en hen te ondersteunen waar nodig, bouw je niet alleen aan betere schoolprestaties, maar ook aan een gezond zelfbeeld. 

Heb je hulp nodig om jouw kind te ondersteunen? Neem gerust contact op, zodat we kunnen bespreken hoe ik je verder kan helpen. En vergeet niet om een kijkje te nemen in mijn webshop voor het redactiesommenboekje en andere hulpmiddelen. Samen maken we leren leuk!

Reactie plaatsen

Reacties

Er zijn geen reacties geplaatst.