Wat is hoogbegaafdheid?
Hoogbegaafdheid wordt vaak geassocieerd met een hoog IQ, meestal boven de 130, maar het gaat verder dan alleen intelligentie. Het omvat een complex samenspel van cognitieve capaciteiten, creativiteit en een hoge mate van gevoeligheid. Hoogbegaafde kinderen hebben een grote leerhonger, zijn kritisch naar zichzelf en hun omgeving, en hebben een sterk analytisch vermogen. Ze kunnen intens emotioneel reageren en hebben een verfijnd gevoel voor rechtvaardigheid. Deze combinatie maakt dat ze de wereld om hen heen intens ervaren en vaak op een andere manier verwerken dan hun leeftijdsgenoten.
Wat zijn sociale interacties?
Sociale interacties zijn de manieren waarop mensen met elkaar communiceren, contact maken en relaties vormen. Dit kan verbaal zijn, zoals gesprekken, maar ook non-verbaal, door gezichtsuitdrukkingen, lichaamstaal of gedrag. Voor de meeste kinderen zijn sociale interacties een belangrijk middel om zichzelf te ontdekken en te ontwikkelen, en een gevoel van verbondenheid te ervaren.
Waarom zijn sociale interacties lastig voor hoogbegaafde kinderen?
Ondanks hun cognitieve voorsprong kunnen hoogbegaafde kinderen moeite hebben met sociale interacties. Dit komt door verschillende factoren:
- Verschil in interesses en niveau: Hoogbegaafde kinderen hebben vaak interesses die niet aansluiten bij die van hun leeftijdsgenoten. Ze willen diepgaande gesprekken voeren over onderwerpen die leeftijdsgenoten niet begrijpen of interessant vinden.
- Perfectionisme: Hun kritische blik op zichzelf en anderen kan ervoor zorgen dat ze hoge verwachtingen hebben van sociale interacties. Dit kan leiden tot frustratie als anderen niet dezelfde nauwkeurigheid of logica hanteren.
- Anders voelen: Het besef dat ze anders denken of sneller verbanden leggen, kan een gevoel van isolatie veroorzaken. Dit kan leiden tot terugtrekking of juist dominantie in groepsactiviteiten.
- Problemen met sociaal 'onlogische' regels: Hoogbegaafde kinderen begrijpen vaak niet waarom bepaalde sociale regels bestaan, vooral als deze voor hen irrationeel lijken. Hierdoor kunnen ze als betweterig of eigenwijs worden ervaren.
- Gevoeligheid: Hun intense gevoeligheid maakt dat ze kritiek, afwijzing of plagerijen diepgaand ervaren, wat kan zorgen voor terughoudendheid in het aangaan van nieuwe sociale contacten.
Stel je voor: een meisje van 8 jaar oud, we noemen haar even Emma, die gefascineerd is door astrofysica. Op het schoolplein wil ze vertellen over zwarte gaten, maar haar klasgenoten praten liever over de nieuwste Squishie. Emma voelt zich niet begrepen. Als ze later een andere hoogbegaafde jongen ontmoet tijdens een plusklas, merkt ze dat hij net zo enthousiast reageert. Voor het eerst ervaart ze écht contact. Dit laat zien hoe waardevol gelijkgestemde contacten kunnen zijn.
Signalen om op te letten
- Hoogbegaafde kinderen die moeilijkheden ervaren in sociale interacties, kunnen:
- Zich regelmatig eenzaam voelen of aangeven dat ze 'anders' zijn.
- Boos of gefrustreerd reageren als ze niet begrepen worden.
- Moeite hebben met samenwerken of zich aanpassen aan groepsprocessen.
- Geneigd zijn om controle te willen houden over spelletjes of gesprekken.
- Interesse tonen in gesprekken of onderwerpen die niet aansluiten bij hun leeftijdsgenoten.
Handvatten voor ouders en professionals
- Om hoogbegaafde kinderen te ondersteunen bij hun sociale ontwikkeling is het belangrijk om:
- Open gesprekken te voeren over hun ervaringen en gevoelens.
- Ze te leren hoe ze hun gedachten en emoties kunnen verwoorden op een manier die anderen begrijpen.
- Groepsactiviteiten te zoeken waar gelijkgestemden aanwezig zijn, zoals Plusklassen of activiteiten voor hoogbegaafde kinderen.
- Geduldig te zijn en begrip te tonen wanneer er frustratie of terugtrekking optreedt.
Wil je meer informatie of ondersteuning bij het begeleiden van je hoogbegaafde kind? Bij CvGCoaching denken we graag met je mee!
Reactie plaatsen
Reacties